Căn cứ theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình 2014 thì khi vợ, chồng quyết định ly hôn thì hai bên được phép thỏa thuận với nhau về quyền nuôi con. Nếu hai vợ, chồng tự thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi con thì Tòa án tôn trọng và công nhận sự thỏa thuận của hai bên.
Trong trường hợp hai vợ chồng không thỏa thuận được với nhau về vấn đề nuôi con thì có thể yêu cầu tòa án giải quyết trên cơ sở quy định của pháp luật. Cụ thể, quyền nuôi con được ghi nhận tại điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:
Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Căn cứ theo quy định trên có thể thấy:
– Con dưới 36 tháng tuổi (dưới 3 tuổi): Sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện nuôi.
– Con từ đủ 3 tuổi đến dưới 7 tuổi: Căn cứ vào quyền lợi mọi mặt giành cho con (trong đó có mặt vật chất (điều kiện kinh tế của bố hoặc mẹ…) và tinh thần (tình cảm giành cho con….).
– Con từ đủ 7 tuổi trở lên: Trường hợp này phải xem xét nguyện vọng của con.
Như vậy: Khi vợ chồng ly hôn mà có con chung đủ 7 tuổi trở lên thì Tòa án bắt buộc phải xem xét nguyện vọng của con. Việc này chỉ là xem xét (có nghĩa là tham khảo) còn cần xem xét cả điều kiện của người trực tiếp nuôi theo nguyện vọng đó của con. Nếu đáp ứng đủ các nhu cầu cơ bản của con + nguyện vọng của con thì Tòa án có thể quyết định người đó là người trực tiếp nuôi con.
– Khi con đủ 7 tuổi trở lên mà bố mẹ ly hôn thì con có thể làm đơn trình bày của mình gửi lên Tòa án để Tòa án xem xét nguyện vọng của con.
