1. Hiểu đúng về hòa giải và khởi kiện
Hòa giải: Là việc các bên tự thương lượng, đàm phán với nhau (hoặc thông qua bên thứ ba như luật sư, trọng tài viên, trung tâm hòa giải) để tìm giải pháp chung, không cần đến tòa án.
Khởi kiện: Là việc đưa vụ việc ra tòa án có thẩm quyền hoặc trung tâm trọng tài thương mại, yêu cầu bên có hành vi vi phạm chịu trách nhiệm theo quy định pháp luật.
2. Khi nào nên hòa giải?
Hòa giải là giải pháp nên được ưu tiên trước tiên nếu còn cơ hội thương lượng và giữ gìn quan hệ đối tác.
Bạn nên chọn hòa giải nếu:
Tranh chấp chưa quá nghiêm trọng, còn khả năng đàm phán
Hai bên muốn duy trì quan hệ hợp tác lâu dài
Chi phí kiện tụng quá cao so với giá trị tranh chấp
Không muốn công khai vụ việc trên truyền thông hoặc hồ sơ tòa án
🧩 Ví dụ: Một doanh nghiệp giao hàng chậm 10 ngày do vận chuyển, bạn có thể yêu cầu giảm giá/hỗ trợ phí giao hàng thay vì kiện.
3. Khi nào nên khởi kiện?
Khởi kiện là biện pháp mang tính pháp lý bắt buộc, thường được sử dụng khi hòa giải thất bại hoặc khi quyền lợi bị xâm phạm nghiêm trọng.
Bạn nên khởi kiện nếu:
Bên kia cố tình vi phạm hợp đồng, không hợp tác
Thiệt hại gây ra lớn và có thể chứng minh được bằng chứng rõ ràng
Cần buộc bên vi phạm bồi thường, thực hiện nghĩa vụ, hoặc ngăn chặn thiệt hại tiếp diễn
Hòa giải không đạt kết quả hoặc đối phương có dấu hiệu tẩu tán tài sản
Tranh chấp liên quan đến tài sản có giá trị lớn (bất động sản, hợp đồng xây dựng, đầu tư…)
🧩 Ví dụ: Bên mua nhận hàng nhưng không thanh toán theo đúng cam kết dù đã nhắc nhở nhiều lần → Bạn nên thu thập chứng cứ và khởi kiện.
4. Có thể kết hợp cả hai không?
Hoàn toàn có thể. Trong quá trình chuẩn bị khởi kiện hoặc thậm chí ngay tại tòa, bạn vẫn có quyền hòa giải hoặc đề nghị tòa án hòa giải.
Luật Tố tụng dân sự Việt Nam còn khuyến khích hòa giải trước khi đưa ra xét xử chính thức – bởi điều này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho cả hai bên và giảm áp lực cho hệ thống tư pháp.
5. Lời khuyên từ chuyên gia pháp lý
Luôn ưu tiên hòa giải khi còn khả năng thương lượng.
Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bằng chứng từ đầu, kể cả bạn chưa có ý định khởi kiện ngay.
Tham khảo ý kiến luật sư trước khi ra quyết định để đánh giá chính xác lợi/hại của từng phương án.
Thời hiệu khởi kiện trong tranh chấp hợp đồng thường là 03 năm kể từ ngày phát sinh quyền và lợi ích bị xâm phạm – cần lưu ý để không bị mất quyền khởi kiện.
📩 Bạn cần hỗ trợ trong tranh chấp hợp đồng?
Vinhlaw cung cấp dịch vụ:
Soạn thảo văn bản hòa giải
Đại diện đàm phán, thương lượng
Khởi kiện tại tòa hoặc trọng tài
Tư vấn chiến lược pháp lý cho cá nhân & doanh nghiệp
