Căn cứ tại Điều 68 của Bộ luật Dân sự 2015, việc tuyên bố mất tích của một người là một quy trình pháp lý đặc biệt và cần tuân thủ các điều kiện và thủ tục quy định như sau:
– Quy trình tuyên bố mất tích: Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên và mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự mà vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.
– Thời hạn xác định mất tích: Thời hạn để tuyên bố mất tích là 02 năm, được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó. Nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng, thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng. Trong trường hợp không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng, thời hạn tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
– Ly hôn trong trường hợp mất tích: Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn, Tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.
– Thông báo quyết định tuyên bố mất tích: Quyết định của Tòa án tuyên bố một người mất tích phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người bị tuyên bố mất tích để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.
Khi một người bị tuyên bố mất tích, quan hệ hôn nhân với người vợ hoặc chồng vẫn tồn tại. Trong trường hợp ly hôn, quy trình giải quyết sẽ diễn ra theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.
Căn cứ tại Điều 9 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc kết hôn phải được đăng ký theo quy định của luật và pháp luật về hộ tịch. Việc này được thực hiện bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Nếu việc kết hôn không được đăng ký theo quy định tại điều này, thì hành động đó sẽ không có giá trị pháp lý. Ngoài ra, Điều 9 cũng quy định rằng vợ chồng đã ly hôn muốn tái lập quan hệ vợ chồng phải đăng ký lại.
Hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đã có vợ hoặc chồng đang tồn tại là hành vi bị cấm theo quy định của luật.
Vì vậy, nếu vợ hoặc chồng của người được tòa án tuyên bố mất tích muốn đăng ký kết hôn với người khác, họ sẽ bắt buộc phải nộp đơn xin ly hôn. Tòa án sẽ căn cứ vào quy định của Điều 9 để giải quyết đơn xin ly hôn này. Trong trường hợp này, nếu người bị tuyên bố mất tích không xuất hiện sau một thời gian xác định và không có thông tin về tình trạng sống còn, tòa án có thể xem xét và quyết định về việc giải quyết yêu cầu ly hôn của vợ hoặc chồng.
Theo đó, việc kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có vợ, đang có chồng là hành vi bị cấm. Nếu vợ/chồng người bị tuyên bố mất tích muốn đăng ký kết hôn với người khác thì bắt buộc phải có yêu cầu ly hôn thì Tòa án căn cứ vào quy định dưới đây để giải quyết: Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
